Britse centrale bankier verwijst naar inzichten uit de biologie
Dat stelde de Britse centrale bankier Andrew Haldane dinsdag 28 april in een lezing bij een congres van de Financiële Studievereniging Amsterdam.
Haldane is directeur Financiële Stabiliteit bij de Bank of England. Hij ziet bij de analyse van financiële crises een grote rol weggelegd voor inzichten uit de biologie en epidemiologie.
Financieel ecosysteem
“Tot 2008 leek de toenemende complexiteit van het mondiale financiële systeem goed samen te gaan met grotere eenvormigheid. Er werden veel nieuwe financiële producten bedacht, terwijl grote banken het afgelopen decennium steeds meer in elkaars vaarwater gingen zitten, van kredietverstrekking tot zakenbankieren”, aldus de centrale bankier.
Individuele banken kregen de laatste tien jaar ook het idee dat ze financiële risico’s exacter in kaart konden brengen. De veronderstelling was dat het financiële systeem als geheel stabieler werd. Haldane: “De analyse van ecosystemen leert echter dat de combinatie van toenemende complexiteit en eenvormigheid kwetsbaar maakt.”
Schokversterker
De rol van netwerken is hierbij essentieel. De IT-revolutie heeft van de mondiale financiële wereld één groot netwerk gemaakt met miljarden vertakkingen. “Zo’n groot netwerk kan positief werken bij kleinere schokken, zoals de Azië-crisis en de internetzeepbel”, stelt Haldane. “Bij extreme schokken werkt het netwerk echter niet als schokdemper maar als schokversterker.”
Bij dit laatste is van belang dat het financiële netwerk, net als biologische voedselnetwerken, geen gelijkmatige verspreiding van het aantal knooppunten kent. Het systeem leunt zwaar op een beperkt aantal superknooppunten die het geheel dragen. De afgelopen najaar omgevallen zakenbank Lehman Brothers was zo’n vitale schakel.
“De twintig-tachtig regel uit de epidemiologie – dat 20 procent van de bevolking verantwoordelijk is voor 80 procent van de besmetting – gaat ook op in de financiële wereld. Het is dus extreem belangrijk om te weten welke banken de eigenschappen van zogenoemde ‘superbesmetters’ hebben en het toezichtsregime daarop aan te passen”, aldus Haldane.
Financiële gezondheidsautoriteit
Volgens de Britse centrale bankier is er veel werk te doen bij het in kaart brengen van het mondiale vertakkingen van het bancaire systeem. “Toen Lehman Brothers afgelopen najaar omviel wisten we eenvoudig niet hoe de financiële vertakkingen naar andere partijen precies liepen. Het is alsof je een kaart hebt van een elektriciteitsnetwerk waarbij je de energiecentrales en schakelpunten hebt ingevuld, terwijl het netwerk van stroomleidingen ontbreekt.”
Een mondiale overheidsinstantie die grote financiële knooppunten en hun vertakkingen volgt en deze informatie publiek beschikbaar stelt, is volgens Haldane een eerste noodzakelijke stap in de goede richting. “Vergelijk het met de Wereldgezondheidsorganisatie die deze rol nu vervult bij de varkensgriep en eerder bij de uitbraak van Sars.”
Verder moet er volgens Haldane nagedacht worden over de bouwblokken van het financiële systeem: “Ik pleit niet voor herinvoering van de scheiding tussen zakenbanken en commerciële banken, maar er moet wel worden nagedacht over de risico’s van complexe banken voor het financiële systeem.”
Bron: Jeroen de Boer, Z24.nl
Lees ook:Communicatie over Spaanse griep faalde ook
Lees ook:Meer hartaanvallen tijdens griepepidemie
Lees ook:Grieppandemie vergelijkbaar met kredietcrisis?
Lees ook:De Spaanse griep
Lees ook:Vijfde Grote Griepmeting van start