Een grieppandemie wordt genoemd naar het land waar de griep
zich het eerst voordoet, vandaar de naam: Spaanse griep. Achteraf
echter blijken de eerste gevallen niet in Spanje te zijn opgedoken.
Maar als Spanje niet het land van oorsprong was, welk land was
dat dan wel?
Volgens de Britse viroloog J.S. Oxford is de eerste uitbraak terug
te voeren naar het Britse legerkamp in het Franse Étaples. Ook
hier, aan de kanaalkust, bevonden zich Chinese arbeiders. En de
Hongkong heeft vrijdag zijn eerste geval van Mexicaanse griep bevestigd. Ook in Denemarken is een eerste geval van de ziekte geconstateerd.
In Hongkong gaat om een Mexicaans staatsburger die koorts kreeg na donderdag via Shanghai in Hongkong te zijn aangekomen, zei de leider van de Chinese regio, Donald Tsang.
De patiënt, die in stabiele toestand verkeert, wordt geïsoleerd gehouden in een ziekenhuis, zei Tsang. De gezondheidsautoriteiten hebben het hotel waar de toerist verbleef onder quarantaine gesteld.
Op televisie was te zien hoe politieagenten met mondkapjes en handschoenen het hotel afsloten en iemand het gebouw binnenliep met een doos waarop de naam stond van een antiviraal middel.
Azië
Het ziektegeval in Hongkong is het eerste in Azië waarbij het gevreesde virus H1N1 is vastgesteld. Zuid-Korea meldde eerder drie vermoedelijke gevallen van Mexicaanse griep, maar die zijn nog onbevestigd.
Het aantal gevallen in Duitsland is inmiddels opgelopen tot vijf, van wie vier in Beieren, aldus het ministerie van Volksgezondheid in München.
Meer doden
De autoriteiten in Mexico hebben vrijdag het officiële dodental als gevolg van de griep naar boven bijgesteld. Zeker vijftien mensen zijn bezweken aan de gevolgen van een besmetting met het nieuwe virus. In totaal zijn tot nog toe bij 343 mensen besmettingen aangetoond.
Een dag eerder gingen de autoriteiten nog uit van twaalf overlijdensgevallen die waren veroorzaakt door de Mexicaanse griep. De teller van het aantal besmette personen stond donderdag nog op 300.
Minder agressief
De Mexicaanse griepepidemie in Mexico is minder agressief dan oorspronkelijk gevreesd. Dat zei de Mexicaanse minister van Volksgezondheid José Angel Córdova vrijdag tijdens een persconferentie.
”Gelukkig is het virus niet zo agressief”, aldus Córdova. ”Het is geen geval van vogelgriep, waarbij 70 procent van de besmette mensen overleed.”
Behandeling
Volgens de minister is het nieuwe griepvirus weliswaar veel besmettelijker dan de vogelgriep, maar ook eenvoudig te behandelen met medicijnen, op voorwaarde dat die bijtijds worden toegediend.
Tot nog toe zijn vijftien Mexicanen om het leven gekomen door de nieuwe griepvariant. Laboratoriumonderzoek heeft verder bevestigd dat daarnaast 328 mensen het virus onder de leden hebben.
Alsof de economische crisis hen al niet genoeg hoofdbrekens bezorgt, krijgen managers nu ook nog eens te maken met een gezondheidscrisis. Ongeacht of de griep nu wel of niet uitdraait op een pandemie. Zelfs de angst ervoor kan namelijk een verlammend effect hebben op het zakenleven.
Nu al waarschuwt dokter Richard Besser, plaatsvervangend hoofd van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) dat het bedrijfsleven een plan op moet stellen ‘voor het geval dat medewerkers ziek worden’. Kunnen ze hun bedrijf dan draaiende houden?
Voedingsdeskundige Nancy Childs van de Saint Joseph’s University is bang dat mensen winkelcentra en andere openbare plekken zullen mijden om het risico op besmetting zoveel mogelijk te beperken. En dat nu winkeliers al in zwaar weer verkeren door de recessie. “Angst voor pandemieën heeft altijd een onevenredig groot effect op de commercie, dat zag je bij SARS en ook bij de uitbraak van vogelgriep.”
Voorzorgsmaatregelen
Net als het Amerikaanse CDC, dringt ook het Britse Chartered Institute of Personnel and Development er bij bedrijven op aan voorzorgsmaatregelen te treffen. Adviseur Ben Wilmott benadrukt dat het risico niet overschat moet worden, maar dat het wel belangrijk is dat bedrijven zich voorbereiden. “Veel bedrijven hebben al een noodplan liggen, opgesteld toen een paar jaar geleden de vogelgriep uitbrak.
Het gaat erom dat werkgevers weten hoe ze hun bedrijf draaiende moeten houden als een groot deel van het personeel uitvalt. Bedrijven die zich vooral bezighouden met dienstverlening en klantencontacten kunnen bijvoorbeeld de mogelijkheden van online transacties vergroten en zelfbedieningsopties instellen.”
Ook meer thuiswerkmogelijkheden en het gebruik van video- en teleconferenties zijn aan te raden voor het geval er echt een pandemie uitbreekt. “Verder raad ik organisaties aan vast te stellen welke taken absoluut uitgevoerd moeten worden en alvast vast te stellen wie wat zoal kan doen,” vervolgt Wilmott.
“In het geval van een pandemie moeten werkgevers bovendien duidelijk naar hun werknemers communiceren wat de symptomen van de griep zijn en hen opdragen om zeker thuis te blijven en naar de dokter te gaan mochten ze die bij zichzelf herkennen.” Mondkapjes dragen heeft weinig zin, stelt Besser van het CDC. Wel wijst hij op het belang van veelvuldig handen wassen en niet zoenen.
Kosten
Mocht er een pandemie uitbreken, dan kunnen de gevolgen op de wereldwijde economie – die al zware klappen te verduren heeft gekregen door de recessie – rampzalig zijn. De Wereldbank berekende dat een wereldwijde griepepidemie de economie meer dan twee triljoen pond zal kosten.
Aandelen zouden wereldwijd met vijftien tot twintig procent in waarde dalen. Managers kunnen er in dat geval vanuit gaan dat een kwart van hun medewerkers uitvalt, ofwel omdat ze zelf ziek zijn of omdat ze voor familieleden moeten zorgen of omdat scholen en crèches gesloten worden.
Bron: Managersonline.nl
Bij farmaceutisch bedrijf Solvay is het ‘alle hens aan dek’. Als een pandemie van de Mexicaanse griep uitbreekt gaat het bedrijf in Weesp miljoenen vaccins hiertegen ontwikkelen. Die zullen niet eerder dan half oktober beschikbaar zijn, verwacht algemeen directeur Sjirk Kok. Solvay heeft een contract met de Nederlandse overheid. Bij een pandemie krijgt het bedrijf als eerste de opdracht om miljoenen vaccins te produceren.
Solvay onderzoekt momenteel al hoe het virus zich gedraagt. Half mei krijgt het bedrijf het zogeheten zaaivirus. Hiervoor moet het virus uit het slijm van een besmet persoon worden gehaald en worden geïsoleerd. Dit zaaivirus, dat beschikbaar wordt gesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie WHO of door de Amerikaanse gezondheidsdienst CDC, vormt de basis voor het productieproces.
Als dit zaaivirus beschikbaar is gesteld aan bedrijven die vaccins maken, kan de ontwikkeling van het vaccin beginnen. Het duurt vervolgens zo’n drie tot vier weken tot er een vaccin ontwikkeld is. Dit heeft er onder meer mee te maken dat de Mexicaanse griep een nieuw virus is, waardoor veel onderzoek nodig is, meldt Kok.
Vanaf juni zou de productie van het vaccin kunnen beginnen. Dan duurt het nog vier tot zes maanden voor alle Nederlanders gevaccineerd kunnen worden. Dit zal dus, in het geval dat nog deze maand van een pandemie sprake blijkt, op zijn vroegst in oktober zijn. Of dat te laat is, kan Kok niet zeggen: “We weten nog heel weinig over het virus. We weten niet hoe snel het zich verspreidt en hoe agressief het is.” Een pandemie verloopt volgens hem altijd in golfbewegingen. “De pandemie zal naar verwachting niet overal op hetzelfde moment even acuut zijn”, aldus Kok.
Dit was ook het geval bij de Spaanse griep, die in 1918 uitbrak en tientallen miljoenen levens eiste. Deze week wees viroloog Ab Osterhaus, verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum, erop dat de Mexicaanse griep zich tot nu toe op dezelfde wijze ontwikkelt als de Spaanse griep. “Toen was de eerste maanden het virus langzaam in opkomst, maar na een halfjaar kwam de grote klap. Plotseling ging het razendsnel.” Osterhaus sluit niet uit dat de zich nu langzaam verspreidende Mexicaanse griep eenzelfde ontwikkeling doormaakt en pleitte er dinsdag voor dat de vaccins al besteld worden.
Mocht Solvay de opdracht krijgen om miljoenen vaccins te produceren, is het bedrijf er in ieder geval klaar voor, zegt de algemeen directeur. “We zijn al jaren bezig met het treffen van voorbereidingen voor een wereldwijde uitbraak van een virus.” Een voordeel voor het bedrijf is dat het niet enkel afhankelijk is van kippeneieren, die nodig zijn om een vaccin te maken. “We hebben ook een alternatieve technologie ontwikkeld, zodat we met celcultuur vaccin kunnen maken. Zo hoeven we niet over miljoenen kippeneieren te beschikken om de vaccins te maken.”
Vooralsnog is de productie van miljoenen vaccins tegen de Mexicaanse griep nog niet aan de orde voor Solvay. Het bedrijf werkt dan ook verder aan de ‘reguliere seizoensproductie’ van griepvaccins. Dit is nodig om mensen te vaccineren voor de jaarlijkse griepgolf. Deze kost ieder jaar duizend tot vijftienhonderd levens in Nederland. Als Solvay het vaccin tegen de Mexicaanse griep gaat produceren, betekent dit dat de seizoensproductie wordt stilgelegd. Dit kan volgens Kok leiden tot meer dodelijke slachtoffers als gevolg van de jaarlijkse griep. De WHO heeft Solvay aanbevolen om door te gaan met de reguliere productie, maar dit kan volgens Kok ‘ieder moment’ veranderen.
Woensdag zei minister van Volksgezondheid Ab Klink (CDA) dat er vanuit het ministerie niet alleen contact is geweest met Solvay, maar ook met andere farmaceutische bedrijven. “We kijken waar we verschillende volumes kunnen betrekken”, aldus Klink.
Bron: Trouw
Het nieuws van deze week heeft zijn voorgangers in de geschiedenis. Zo ook de griepgolf die vanuit Mexico over de wereld raast.
De laatste grote pandemie dateert uit het einde van de jaren zestig. De oorsprong lag in het Verre Oosten. Minstens 700.000 wereldburgers lieten het leven.
→
In Nederland is het eerste geval van de Mexicaanse griep gesignaleerd bij een kind van drie jaar. Die ontwikkeling roept een aantal praktische vragen op. Hier volgen de antwoorden.
Gaat de ziekte zich nu snel binnen Nederland verspreiden?
Die kans is vooralsnog klein. Het gaat maar om één patiëntje met de Mexicaanse griep. Het kind was op 27 april met de ouders uit Mexico teruggekeerd van een familiefeest. De patiënt heeft de virusremmer Tamiflu gekregen en was daardoor al binnen één of twee dagen niet meer besmettelijk. Het kind wordt thuis verzorgd en maakt het goed, net als de ouders, die preventief Tamiflu moeten slikken.
Tot nu toe heeft de ziekte zich in drie landen van mens op mens verspreid: Mexico, de Verenigde Staten en Spanje. In Spanje betrof het één persoon die binnen een gezin besmet is door een familielid dat in Mexico was geweest. In alle andere Europese landen is de besmetting beperkt gebleven tot individuele patiënten die uit Mexico waren teruggekeerd.
Hoe merk je of je de Mexicaanse griep hebt?
De ziekte begint gemiddeld twee tot vier, en maximaal zeven dagen na de besmetting. Het beloop kan, net als bij de gewone griep, heel verschillend zijn, van mild tot ernstig. De algemene klachten zijn: koorts, koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn, moeheid en een droge hoest. Alleen een virusanalyse in het laboratorium kan uitwijzen om welke griep het gaat.
De nieuwe griep leek buiten Mexico vrij mild te verlopen, maar de Verenigde Staten melden nu ook enkele ernstiger gevallen. Eén jonge patiënt is er zelfs overleden, maar die was vanuit Mexico naar de VS gekomen om voor een andere aandoening te worden behandeld.
Hoe dodelijk is de nieuwe griep?
Ondanks het hoge aantal van bijna tweehonderd doden dat in de media circuleert, zijn tot nu toe pas negen doden bevestigd: acht in Mexico, en één in de VS. Die hebben zich volgens de Wereldgezondheidsorganisatie voorgedaan op een kleine tweehonderd bevestigde besmettingen wereldwijd.
In de VS en Europa lijkt de ziekte niet dodelijker dan een gewone griep. In Mexico wel. In dat land worden ook vooral dertigers en veertigers getroffen worden, terwijl de slachtoffers normaal meer vallen onder kinderen en ouderen.
Toch is het de vraag of de ziekte in Mexico werkelijk zoveel heftiger verloopt dan elders. Het kan ook zijn dat zich veel meer milde gevallen hebben voorgedaan, maar dat die door het gebrekkige zorgsysteem nooit zijn opgemerkt. Verdere testen moeten daar meer duidelijkheid over geven.
Wat moet je doen als je besmet denkt te zijn?
Wie net terug is uit Mexico en binnen zeven dagen meer dan 38,5 graden koorts en luchtwegklachten krijgt, wordt aangeraden contact op te nemen met de huisarts. Andere grieperige mensen kunnen beter thuisblijven. Zij hebben hoogstwaarschijnlijk iets anders.
Hoe kun je besmetting voorkomen?
Het virus verplaatst zich via druppeltjes snot, slijm en speeksel. Die kunnen overal aan zitten: aan deurknoppen, op pinautomaten, enzovoort. In Nederland zal het Mexicaanse virus nog niet of nauwelijks verspreid zijn. Maar voor de zekerheid kun je de handen vaak wassen en niet met de vingers aan ogen neus of mond zitten. Gezien de beperkte schaal van de ziekte in Nederland is het overdreven om het openbaar vervoer, scholen en kantoren te mijden.
Heeft het zin om een mondkapje te dragen?
Dat is op dit moment zoiets als een paraplu opsteken wanneer de zon schijnt, want het virus circuleert hier niet vrij. Veel kapjes hebben sowieso te grote poriën om virusdeeltjes buiten te houden. Het beste werken adembeschermingsmaskers van klasse FFP2, maar volgens het RIVM hoeven deze alleen gebruikt te worden bij direct contact met zieken. Ze zijn nogal prijzig. Als je ze niet goed sluitend omdoet, helpen ze bovendien niet. En je moet ze om de paar uur vervangen, want ze werken niet meer als ze nat worden.
Kun je preventief virusremmers in huis halen?
Niet via de apotheek. De virusremmers (Tamiflu en Relenza) zijn in Nederland alleen op recept verkrijgbaar. De huisarts schrijft ze pas voor als daar gegronde redenen voor zijn: griepsymptomen, gevoegd bij contact met een besmet individu. Bij overmatig gebruik kan het virus snel resistent worden, en dan zijn we verder van huis.
Het is wel mogelijk om de pillen op internet te bestellen, maar daar krijg je geen garantie bij. De meeste van die pillen, ook die met de bekende namen, zijn nep. Ze bevatten geen of te weinig werkzame stof, en sommige zijn zelfs schadelijk voor de gezondheid.
Kun je nog varkensvlees eten?
Ja. Het virus zit niet in vlees, maar in de luchtwegen. Bovendien gaat het kapot bij verhitting boven de 70 graden. Tot nu toe is er trouwens nog geen enkel varken met de nieuwe griep gesignaleerd. Het besluit van Egypte om alle 300 tot 400 duizend varkens in dat land te slachten, is dan ook symboolpolitiek.
Biedt het huidige griepvaccin soelaas?
Waarschijnlijk niet. Het vaccin dat voor afgelopen winter aan risicogroepen is gegeven, was weliswaar ook gericht tegen een H1N1-stam, maar die wijkt sterk af van de varkens-H1N1 die zich vanuit Mexico verspreidt.
Mogelijk is er wel enige kruisbescherming, zodat de symptomen wat milder uitpakken. Dat wordt nu onderzocht.
Hoe snel kan er een passend vaccin zijn?
Dat duurt minimaal drie tot zeven maanden. De eerste stap is al gezet: de Amerikaanse gezondheidsautoriteit CDC heeft al een zogeheten ’zaaivirus’ bereid dat kan dienen als basis voor de vaccinproductie. Producenten kunnen daarmee aan de slag. Hoe lang het vervolgens duurt voor ze voldoende doses hebben geproduceerd, hangt onder meer af van de vraag of het virus zich gemakkelijk laat kweken.
De Nederlandse overheid heeft bij de farmaceutische industrie alvast een optie genomen op 34 miljoen doses (twee per persoon). Dit verplicht niet tot aankoop. Ondertussen is aan de Gezondheidsraad gevraagd om met spoed uit te zoeken of het zin heeft om een vaccin te laten maken.
De zorg is vooral dat de productie van het reguliere vaccin tegen de wintergriep erdoor in de knel komt. Dat gewone vaccin voorkomt elke winter vele doden, dus voor je daarop bezuinigt, moet je zeker weten dat de Mexicaanse epidemie ernstig genoeg is.
Bron: Trouw
Uitbraak exact voorspeld op Steve Quayle radio eind maart en pandemie dreigt wereldeconomie genadeklap te geven
Onderzoeksjournalist en voormalige medewerker van de Amerikaanse NSA (National Security Agency) Wayne Madsen verklaart in een nieuwsuitzending van Russia Today dat een belangrijke VN-wetenschapper, die onder andere de uitbraak van het dodelijke Ebola virus in Afrika onderzocht, eerdere vermoedens dat het virus mogelijk biogenetisch gefabriceerd is door mensen, bevestigt.
Wadsen sprak met twee journalistieke bronnen in Mexico en Indonesië, dat recent nog te maken had met een uitbraak van vogelgriep. ‘Beide journalisten hebben contact met officials bij de Wereld Gezondheids Organisatie en de VN, inclusief een wetenschapper die al eerder te maken had met het Ebola Virus en HIV/AIDS in Afrika. Volgens deze wetenschapper is het Mexicaanse virus zeer ongewoon, en lijkt de samenstelling het resultaat van genensplitsing. De griep bevat elementen van vogelgriep, twee vormen van menselijke griep, en verschillende varianten van varkensgriep. Dit lijkt niet op een natuurlijke manier tot stand te zijn gekomen.’
→
Een Nederlandse peuter van drie jaar is besmet geraakt met het Mexicaanse griepvirus.
Het kind heeft de ziekte zeer waarschijnlijk opgelopen tijdens een recent bezoek aan Mexico. Minister Ab Klink van Volksgezondheid heeft dat vandaag bekendgemaakt.
Het kind maakt het goed. De ouders zijn niet ziek en krijgen preventief virusremmende middelen toegediend, net als enkele andere mensen die contact hebben gehad met de peuter. Klink wil om privacyredenen het geslacht en woonplaats van het kind geheimhouden.
Het kind wordt niet in isolement gehouden, maar gaat voorlopig niet naar de crèche. Artsen en hulpverleners begeleiden het gezin.
Familiebezoek in Mexico
Het kind is met zijn ouders op 27 april teruggevlogen vanuit Mexico. Ze waren daar op familiebezoek. Het kind kreeg koortsverschijnselen een paar uur na terugkeer in Nederland. Het RIVM is daarom, samen met de luchvaartmaatschappij, begonnen de passagiers op te sporen die tijdens de vlucht vlak voor, vlak achter en naast het gezin zaten. Deze passagiers krijgen ook uit voorzorg de virusremmers Tamiflu toegediend. In theorie kan iemand een dag voordat de eerste verschijnselen zich openbaren, het virus doorgeven.
De wereld wordt op het moment getroffen door een griepvirus dat kan uitgroeien tot een pandemie. De wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft woensdag de alarmfase verhoogd tot vijf, de laatste fase voordat officieel van een pandemie sprake is. Bij eerdere pandemieën vielen miljoenen doden.
Meer besmettingsgevallen verwacht
Viroloog Ab Osterhaus, autoriteit op het gebied van bestrijding van griepvirussen, verwacht dat Nederland de komende tijd met meer besmettingsgevallen te maken krijgt. Hij vertrouwt op de goede organisatie die in Nederland is opgezet om een pandemie te bestrijden. ‘We leven in 2009.’
In tegenstelling tot vroeger heeft de overheid nu 4,5 miljoen doosjes van de virusremmer Tamiflu beschikbaar. Er liggen bij gemeenten en ziekenhuizen draaiboeken klaar om patiënten te behandelen en verdere besmetting tegen te gaan. Ook is er een signaleringssysteem dat besmettingen bij patiënten snel opspoort.
EU-beraad
Minister Klink neemt donderdagmiddag deel aan een gezamenlijk beraad van de Europese ministers van Volksgezondheid over een gezamenlijke aanpak.
Nederland heeft bij medicijnfabrikanten een optie genomen op 34 miljoen vaccins tegen de Mexicaanse griep. De vaccins zullen pas over vier tot zes maanden beschikbaar zijn. Nederland koopt ze alvast voor het geval de bevolking moet worden ingeënt.
Virusremmer Tamiflu
Tot die tijd is de virusremmer Tamiflu beschikbaar om besmette mensen en hun directe omgeving te helpen. De regering heeft duizend doosjes Tamiflu uit de opslag laten halen. Ze zijn direct beschikbaar als ze nodig mochten zijn. De voorraad Tamiflu ligt op een geheime plaats en is goed beveiligd.
Bron: fd.nl
Eind 2006 zond de BBC een documentaire uit over een mogelijke grieppandemie. Destijds ging de dreiging vooral uit van het H5N1-vogelgriepvirus. Nu echter blijkt het Mexicaanse griepvirus, een variant van het Spaanse griepvirus, H1N1, het meest bedreigend te zijn. Maar of het nu het H5N1-virus is dat toeslaat of het H1N1-virus maakt weinig uit, want als het virus net zo aggressief reageert als in 1918 dan zijn de gevolgen niet te overzien.
Het gedramatiseerde programma van de BBC laat zien wat er kan gebeuren als er een pandemie uitbreekt. Er komen experts aan het woord die verwachten dat de volgende pandemie nog verwoestender zal zijn dan de Spaanse griep, die al aan 50 miljoen mensen het leven kostte. Zij verwachten dat honderden miljoenen mensen geinfecteerd raken en mogelijk zullen sterven.
Maar dat is nog lang niet alles. Kijkt u zelf maar!
Zowel het woord griep als de officiële naam – influenza – spreekt
weinig tot de verbeelding.
De term ‘griep’ (Nederland) Grippe (Duits) of grippe (Frans)
is afkomstig uit het Frans, waar het werkwoord ‘gripper’ staat
voor ‘pakken’.
Het woord influenza is de wetenschappelijke naam voor griep en
komt van het Latijnse ‘influere’, dat ‘naar binnen stromen’ betekent,
of van het Italiaanse ‘influenza’ dat staat voor ‘invloed’.
Het werd voor het eerst gebruikt tijdens de epidemie van 1504
toen Italianen de heersende ziekte toeschreven aan de invloed van
de hemellichamen. Later noemden zij de ziekte ‘influenza di freddo’:
invloed van de kou.
Het virus verspreidt zich namelijk het gemakkelijkst bij koude,
droge lucht. Ideaal daarvoor zijn de gure maanden van november
tot april voor het noordelijk halfrond en van mei tot oktober voor
het zuidelijk halfrond, ook de tijd dat mensen in kleine ruimten
het dichtst bij elkaar zitten.
Bron: Het drama van 1918. Over de Spaanse griep en de zoektocht naar virus en vaccin